De ecologische kant van verlichting

Hoe mooi verlichting ook kan zijn, we mogen de ecologische kant niet vergeten. Door de ecologische voetafdruk van onze verlichting zo klein mogelijk te maken, garanderen we een gezond en duurzaam leefklimaat voor onze kinderen. Stroomproductie, het verbruik, recyclage,… zijn allemaal factoren waar we rekening mee moeten houden.

Groene stroom

Geen verlichting zonder elektriciteit. Of je nu klassieke gloeilampen gebruikt of de nieuwste LED-verlichting in huis hebt, elektriciteit is altijd nodig. Deze stroom kan op verschillende manieren opgewekt worden: bijvoorbeeld via kernenergie, waterkracht, steenkool, gas, biomassa, enz. Deze energiebronnen kunnen onderverdeeld worden in twee grote groepen: groene stroom en grijze stroom.

Groene stroom wordt door Wikipedia gedefinieerd als “elektriciteit die is opgewekt uit duurzame energiebronnen.” Het gaat dus om energie waar men voor onbeperkte tijd kan over beschikken en waarvan het gebruik ook nog weinig milieuschade met zich meebrengt. Voorbeelden zijn zonne-energie, windenergie en energie uit biomassa.

Verschillende stroomleveranciers bieden reeds groene stroom aan – soms in een mix met grijze stroom, soms 100% groene stroom. Door voor deze leveranciers te kiezen, kan je dus de ecologische impact van je energieverbruik verkleinen.

Nog een interessante manier om groene stroom te produceren is door zonnepanelen te plaatsen. Hoewel de subsidies voor zonnepanelen sterk gedaald zijn, blijft het toch een interessante investering. De prijzen van deze panelen zijn immers een pak goedkoper geworden en je elektriciteitsfactuur daalt. In combinatie met de ecologische voordelen zijn zonnepanelen dus zeker de moeite waard.

LED-verlichting

Een eenvoudige manier om verlichting meer ecologisch te maken, is door het verbruik te verlagen. Wanneer de verlichting zuiniger is, moet er ook minder stroom opgewekt worden.

De zuinigste verlichting is momenteel LED. Een voorbeeld: deze Philips halogeenlamp produceert 630 lumen met 42W, terwijl een andere Philips lamp met LED meer lumen produceert (806 lm) met minder verbruik (8,5W). Waar bij gloeilampen veel energie verloren gaat aan warmte, is dit verlies bij LED-lampen erg minimaal.

LEDs zijn niet enkel energiezuiniger, ze gaan ook veel langer mee. Klassieke gloeilampen hebben een gemiddelde levensduur van 2 jaar. Een LED-lamp overleeft makkelijk 20 jaar. De hogere aankoopkost van LED-verlichting betaalt zich dus snel terug dankzij de langere levensduur en het lagere verbruik.

Wist je trouwens dat indien niemand in België nog gloeilampen gebruikt, we in totaal 800.000 ton CO2 uitsparen? Dat is een verrassend eenvoudige oplossing voor een groenere toekomst.

Geen verspilling

LED-verlichting zorgt door zijn zuinige karakter voor een lager stroomverbruik. Maar er is nog een manier om energieverspilling terug te dringen: domotica.

Met behulp van domotica wordt de verlichting automatisch uitgeschakeld wanneer ze onnodig brandt. Een eenvoudig voorbeeld is een ‘alles uit’ knop aan de voordeur, waardoor je er zeker van bent dat er geen lampen blijven branden. Of laat de verlichting in de nachthal automatisch dimmen tussen 23u en 6u; het is zuiniger en je wordt niet verblind tijdens een nachtelijk toiletbezoek. Heb je buitenverlichting aan de voor- of achterdeur? Combineer deze met een bewegingssensor. Zo gaat het licht enkel branden indien er iemand aankomt of weggaat.

Je merkt het meteen: de verlichting niet onnodig laten branden is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portefeuille!

Recyclage

Vroeg of laat gaat elke lamp stuk. Werp je afgedankte lampen niet bij het huisvuil, maar breng ze naar het containerpark. Zo kunnen ze op een veilige manier door Recupel gerecycleerd worden.

Spijtig genoeg kan Recupel niet elke lamp recycleren. LED-, TL- en spaarlampen kunnen wel verwerkt worden. Het gebruikte materiaal (glas, metalen, enz.) wordt ontleedt en hergebruikt voor de productie van nieuwe lampen.

Nu we toch over productiematerialen bezig zijn: sommige producenten kiezen bewust voor ‘milieuvriendelijke’ materialen. Graypants, bijvoorbeeld, gebruikt gerecycleerd karton voor de Scraplights collectie. Zo krijgen ook deze designlampen een groen tintje.